Táo bón kéo dài con sẽ ra sao?

Bé chậm tăng cân, nguyên nhân từ đâu?

Chậm tăng cân ảnh hưởng như thế nào đến trẻ?

Trẻ chậm tăng cân không phải chứng bệnh mà là cảnh báo hệ tiêu hóa của bé đang gặp vấn đề, dưỡng chất, năng lượng không đủ để trẻ phát triển. Trẻ nên có cân nặng, chiều cao phù hợp với lứa tuổi để có sức đề kháng tốt, cao lớn, khỏe mạnh, trí tuệ, năng động. Nếu không cung cấp đủ dưỡng chất, trẻ dễ gặp các vấn đề như:

•    Chậm tăng cân, suy dinh dưỡng khiến trí não trẻ chậm phát triển, cơ thể thấp bé, không được nhanh nhẹn linh hoạt.

•    Trẻ dễ mắc các bệnh lý do hệ miễn dịch yếu, các vi khuẩn dễ xâm nhập gây ra các bệnh như rối loạn tiêu hóa, khó hấp thu, tiêu chảy, viêm đường hô hấp, ... khiến trẻ gầy guộc, yếu ớt.

•    Vóc dáng bị ảnh hưởng nhiều nếu tình trạng chậm tăng cân kéo dài. Trẻ dễn bị thấp bé, còi xương, khi cơ thể suy nhược lâu ngày và khó đạt được tầm vóc lý tưởng khi trưởng thành.

Vậy nguyên nhân gây tình trạng chậm tăng cân ở trẻ từ đâu?

Trẻ thiếu vitamin và khoáng chất

Không ít trường hợp trẻ lên cân chậm là do chế độ ăn uống hằng ngày thiếu hụt vitamin và khoáng chất như kẽm, kali, sắt, canxi, vitamin A, B, D…  trẻ dễ bị suy dinh dưỡng, thấp bé, nhẹ cân hơn bạn cùng tuổi.
 

Rối loạn tiêu hóa

Hệ tiêu hóa non nớt của trẻ thường gặp nhiều rối loạn như táo bón, đầy bụng khó  tiêu, khó hấp thu. Đây là một trong những lí do khiến bé dù ăn nhiều nhưng vẫn chậm tăng cân, là rào cản sự phát triển của bé yêu nên các bậc phụ huynh hãy đưa con đi khám để tìm nguyên nhân và có cách chăm sóc khoa học, giúp trẻ phát triển tối ưu.

Trẻ biếng ăn

Trẻ chán ăn, lười ăn cũng khiến cân nặng cứ “giậm chân tại chỗ” vì các dưỡng chất được nạp vào không đủ để nuôi cơ thể nên sẽ dẫn đến trẻ bị chậm lên cân.

Mẹ ít sữa

Với trẻ sơ sinh thì sữa mẹ được xem là “nguồn sống” của con, nếu sữa mẹ không dồi dào, trẻ sẽ đủ sữa để ăn dễ khiến con bị đói và chậm tăng cân. Nhiều gia đình cho trẻ ăn sữa công thức để bổ sung dưỡng chất nhưng các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng trong 6 tháng đầu đời nên cho bé yêu ăn hoàn toàn bằng sữa mẹ để trẻ phát triển tối ưu và an toàn. Ngoài ra có những sai lầm khiến trẻ bú mẹ chậm tăng cân như tư thế cho con bú không đúng khiến trẻ ngậm ti không đúng cách, mẹ cho trẻ bú sữa quá nhanh,…

Chế biến thức ăn sai cách

Quan niệm sai lầm trong chế biến đồ ăn cho trẻ của nhiều phụ huynh cũng khiến trẻ tăng cân chậm, ví dụ: nạp quá nhiều lượng đường hoặc muối, cho bé ăn cháo dinh dưỡng mua ngoài thường xuyên…

Chăm sóc trẻ không khoa học

Các thói quen xấu cũng gây ra  tình trạng trẻ chậm lên cân như: cho trẻ tắm ngay sau ăn, cho trẻ bú hoặc uống nước trước bữa ăn,…

Trẻ hiếu động

Trẻ hiếu động, ham chơi thường có nhu cầu nạp dưỡng chất nhiều hơn để trẻ vui chơi, giải phóng năng lượng mọi nơi mọi lúc.

Giải pháp giúp bé tăng cân nhanh lớn

•    Đa dạng và cân đối chế độ ăn với thực đơn phong phú, liên tục đổi món kích thích sự thèm ăn của trẻ. Trẻ chậm tăng cân nên ăn nhiều rau củ quả, phô mai, thịt cá, ngũ cốc, các loại hạt, uống sữa… để “lớn nhanh như thổi”. Nên chia nhỏ bữa ăn để trẻ hấp thu tốt nhất.
 

•    Tẩy giun định kỳ 6 tháng/ lần, vì giun sán “cướp” hết dinh dưỡng khiến trẻ còi cọc, chậm tăng cân. Vậy nên cha mẹ cần tẩy giun định kỳ cho trẻ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

•    Tập thể dục vừa phải đúng cách với các bài tập phù hợp với độ tuổi như chơi bóng, đạp xe, bơi lội, chạy bộ,…  vừa giúp trẻ tăng cường sức khỏe lại phát triển chiều cao, cân nặng tốt.

•    Bổ sung vitamin, khoáng chất hoặc vi lượng bị thiếu hụt. Cha mẹ nên bổ sung các khoáng chất quan trọng như magie, kali, kẽm, đồng, đặc biệt là canxi và vitamin D3 giúp bổ sung canxi hỗ trợ xương, răng chắc khỏe, phát triển trí tuệ, hạn chế nguy cơ còi xương, thấp bé.

•    Cải thiện hệ tiêu hóa của trẻ để tăng khả năng hấp thu bằng men vi sinh giúp bổ sung lợi khuẩn probiotics và chất xơ hòa tan từ thực vật prebiotics. Lợi khuẩn giúp ức chế vi khuẩn, tổng hợp acid amin có lợi cho cơ thể, nâng cao khả năng miễn dịch, cải thiện các triệu chứng chướng bụng đầy hơi, chứng bất dung nạp đường lactose từ đó bé cao lớn khỏe mạnh hơn.

Táo bón kéo dài con sẽ ra sao?

Táo bón là một bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ. Theo số liệu thống kê từ phòng khám dinh dưỡng và tiêu hóa ở nước ta cho thấy khoảng 1/3 trẻ từ 4 đến 7 tuổi từng bị táo bón, khoảng 5% số học sinh tiểu học bị táo bón kéo dài trên 6 tháng. Táo bón mãn tính phổ biến nhất ở lứa tuổi từ 2 đến 4 tuổi. Đây là giai đoạn mà trẻ tập ngồi bô. 25% trường hợp táo bón diễn ra trong năm đầu tiên.

Thế nhưng nếu táo bón kéo dài và không được phát hiện, điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ nhỏ.

•    Đi tiêu là hoạt động giúp con tống sạch phân ở trong đường ruột ra bên ngoài. Chính vì vậy khi con không đi tiêu được, không tống được chất thải ra bên ngoài nên sẽ cảm thấy bứt rứt khó chịu

•    Táo bón kéo dài làm khối phân trở nên rắn và to, con dễ bị nứt kẽ hậu môn. Do đó mỗi lần đi tiêu con cảm thấy căng thẳng, sợ hãi.

•    Khi táo bón lâu dài, những chất thải và độc tố không được tống xuất ra bên ngoài mà sẽ tích trữ lâu dài trong đường ruột. Những độc tố này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ. Táo bón kéo dài làm trẻ đầy bụng, chướng bụng và chán ăn. Lâu dần, việc chán ăn kéo dài có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, nhẹ cân. 

•    Và cuối cùng, táo bón kéo dài làm con đầy bụng, chướng bụng, gây chán ăn. Con ăn uống kém lâu dần làm con thiếu chất dinh dưỡng, con có thể bị suy dưỡng dưỡng, chậm tăng cân. 

Chính vì vậy, bố mẹ cần theo dõi và quan tâm hoạt động đi tiêu và chế độ dinh dưỡng của con để sớm kịp thời phát hiện tình trạng táo bón và có biện pháp khắc phục khi tình trạng này chỉ vừa mới chớm bắt đầu. 

Táo bón ở trẻ: Khi nào cần đi khám?

Táo bón là vấn đề rất hay gặp ở trẻ nhỏ, nếu không cải thiện, để tình trạng này kéo dài có thể gây nhiều hệ lụy tới sức khỏe. Trẻ bị táo bón có thể dẫn đến tình trạng biếng ăn, chậm tăng cân, suy dinh dưỡng, thậm chí có thể gây trĩ, tắc ruột…

Trẻ nào dễ mắc táo bón?

Trên thực tế trẻ nhỏ nào cũng có thể mắc táo bón. Tuy nhiên, theo thống kê tình trạng táo bón gặp nhiều hơn gấp 3 lần ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ, cụ thể:

- Trẻ dễ táo bón ở thời kỳ sau khi bắt đầu ăn dặm

Ở thời kỳ ăn dặm, trẻ cũng dần đi vào nếp sinh hoạt ở một giờ nhất định, nên thời gian đại tiện cũng vậy. Tuy nhiên, do từ bú mẹ hoàn toàn, trẻ chuyển sang tập ăn dặm nên rất dễ bị táo bón, bởi chưa quen với các thức ăn. Mặt khác, cũng có thể do chế độ ăn, thực phẩm ít chất xơ, nên dễ bị táo bón hơn. Bởi vậy, cha mẹ nên chú ý các khoảng thời gian này, giúp trẻ phòng ngừa táo bón, nhận biết ngay nếu trẻ có táo bón và can thiệp sớm, để tránh táo bón ảnh hưởng nhiều đến trẻ.
 

- Táo bón ở độ tuổi đi học

Khi trẻ bắt đầu đi nhà trẻ, đến lớp học… lúc đó môi trường mới xa lạ nên trẻ ngại xin phép cô giáo, hoặc sợ bẩn không muốn đi đại tiện, sau vài lần như thế sẽ làm cho đại tràng dãn to, vì vậy phân phải tích nhiều ngày mới đủ kích thích đại tràng, gây phản xạ đi ngoài. Trẻ thường đi ngoài phân khuôn to như người lớn, phân cứng và khô.

Ngoài ra, khi trẻ chuyển chế độ ăn, chẳng hạn như mẹ đi làm nên phải bú sữa công thức, từ ăn bột sang ăn cháo… cũng dễ bị táo bón.

Thời kỳ trẻ tập ngồi bồn cầu cũng có thể khiến trẻ bị táo bón, vì nếu trẻ chưa sẵn sàng đi đại tiện, trẻ có thể nín lại và sẽ gây táo bón. Đối với trẻ bị đau khi đi tiêu hoặc tiêu khó, trẻ càng có khuynh hướng nhịn đi tiêu và làm cho táo bón nặng hơn.

Nên cho trẻ ngồi trên bồn cầu và có chỗ để chân, đặc biệt khi trẻ sử dụng bồn cầu dành cho người lớn. Nên khuyến khích trẻ đi tiêu vào thời gian thong thả, nhất định mỗi ngày, tốt nhất là sau bữa ăn, vì sau khi ăn sẽ kích thích trẻ đi đại tiện.

Trẻ bị táo bón khi nào cần khám?

Câu hỏi đặt ra của nhiều cha mẹ là khi nào cần cho trẻ đi khám nếu bị táo bón. Liệu có cần phải đi khám không. Thực tế cho thấy trẻ táo bón thường xuyên sẽ không tốt cho sức khỏe, sẽ gây nhiều hệ lụy. Vì vậy, những trường hợp sau, cha mẹ cần cho trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám.

-    Trẻ bị táo bón dưới 4 tháng tuổi.

-    Trẻ bị táo bón thường xuyên, hay tái phát.

-    Đã điều trị táo bón, nhưng trẻ vẫn chưa đi đại tiện sau 24 giờ.

-    Trẻ táo bón và thấy có máu trong phân hoặc máu dính ở tã, quần lót.

-    Trẻ táo bón có thêm các biểu hiện đau bụng hoặc đau hậu môn.
 

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ táo bón?

Trước hết cha mẹ cần chú ý thay đổi chế độ ăn của trẻ, thông thường nếu trẻ bị táo bón nhẹ hoặc trong thời gian ngắn, sẽ giảm hoặc hết táo bón nếu cha mẹ cho trẻ ăn theo chế độ như:

- Cho trẻ ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc và các thức ăn có nhiều chất xơ. Tránh cho trẻ ăn yogurt, phô mai, kem...

- Cần cho trẻ uống các loại nước trái cây có thể giúp trẻ làm mềm phân như: Nước mận, táo, lê... Tuy nhiên, không dùng quá 180ml nước trái nguyên chất cho trẻ 1 - 6 tuổi.
 

- Cho trẻ uống đủ nước, ít nhất 960ml nước (không phải sữa)/ngày. Không cần thiết cho trẻ uống một lượng nước lớn để trị táo bón, nhưng cần bảo đảm trẻ uống đủ (uống nhiều lần trong ngày). Đối với trẻ > 1 tuổi, lượng nước (không phải là sữa) cần thiết là 960 ml hoặc nhiều hơn/ngày. Không cho trẻ uống nhiều hơn nếu trẻ không khát.

- Đối với trẻ tập đi vệ sinh, cha mẹ cho trẻ ngồi trên bồn cầu 5 -10 phút sau bữa ăn. Nên khuyến khích trẻ ngồi trên bồn cầu 5 đến10 phút, một đến 2 lần/ngày sau bữa ăn. Khen ngợi và thưởng trẻ cho việc này, ngay cả khi trẻ chưa đi tiêu.

- Cần có một chế độ ăn uống khoa học. Cho trẻ ăn chế độ ăn cân bằng, bao gồm ngũ cốc, trái cây và rau. Không cần ép trẻ ăn nhiều những thức ăn này và dùng chế độ ăn nhiều chất xơ.